Tijdens de zwangerschap komt er een hoop op je af. Je lichaam verandert, je probeert zoveel mogelijk over je kleintje te leren en de tijd lijkt voorbij te vliegen. Als ondernemer komt daar nog een taak bovenop: uitzoeken waar je allemaal recht op hebt in het kader van zwangerschap en verlof. Sommige dingen wil je namelijk echt niet vergeten! Voor ondernemers is er bijvoorbeeld de Zelfstandig en Zwanger-uitkering, ook wel de zwangerschapsuitkering genoemd. Wat dat precies inhoudt, leggen wij je uit.
Wanneer je in loondienst werkt, heb je recht op een zwangerschaps- en bevallingsuitkering. Hierdoor komen je inkomsten niet opeens stil te liggen tijdens je verlof. Voor ondernemende mama’s bestaat gelukkig een soortgelijke regeling: de Zelfstandig en Zwanger-uitkering. In het kort wordt het ook wel de zwangerschapsuitkering of de ZEZ-uitkering genoemd.
Je kunt de ZEZ-uitkering aanvragen bij het Uitvoeringsinstituut Werknemeringsverzekeringen (UWV). Deze uitkering duurt minimaal zestien weken. Het bedrag dat je krijgt uitgekeerd, is afhankelijk van het aantal uren dat je als ondernemer hebt gewerkt. Het aanvragen van de ZEZ-uitkering kan al vanaf de 24e week dat je zwanger bent. Het UWV raadt wel aan om de uitkering vier weken voordat je met verlof gaat aan te vragen, en uiterlijk twee weken voordat het begint. Doe het dus zo snel mogelijk, dan ben je er vanaf. Kom je er nu pas achter dat je een ZEZ-uitkering had kunnen aanvragen? Dat kan met terugwerkende kracht tot maximaal 1 jaar terug. Het is echter wel mogelijk dat je minder uitgekeerd krijgt dan waar je in eerste instantie recht op hebt.
Het UWV zegt het volgende over wanneer de uitkering precies ingaat: “De uitkering gaat in tussen 6 weken en 4 weken voor de dag na de uitgerekende datum. U bepaalt binnen deze periode zelf op welke dag u de uitkering laat ingaan. Na uw bevalling heeft u recht op minimaal 10 weken uitkering.”
Of en wanneer je het geld krijgt uitgekeerd, is niet altijd even duidelijk. Bij onze founder Celine stond het geld er op een gegeven moment gewoon op. Heel prettig natuurlijk, dat wel, maar een heads-up is wel zo prettig! Je krijgt een brief met een bevestiging, maar in veel gevallen is je verlof dan al begonnen. Het is dus goed om te weten waar je aan toe bent. Wil je eerder (en ruim op tijd) weten of alles goed is gegaan? Dan moet je er zelf pro-actief achteraan en kun je het beste even naar het UWV bellen.
Het UWV geeft aan dat ze de ZEZ-uitkering 1 keer per week uitbetalen. Worden jouw taken de gehele periode overgenomen door iemand van een bemiddelings- of uitzendbureau? Dan krijgt het bureau in kwestie de ZEZ-uitkering bruto uitbetaald. Je moet wel zelf bijbetalen als de vervanger meer kost dan het totaalbedrag van de ZEZ-uitkering.
Heb je een eigen bedrijf, maar werk je daarnaast in loondienst? Dan kan het best zijn dat je, naast de ZEZ-uitkering, recht hebt op een WAZO-uitkering. Een WAZO-uitkering vraagt jouw werkgever voor je aan bij het UWV. Werk je als zelfstandige en heb je daarnaast nog een andere uitkering bij het UWV? Ook dan heb je wellicht recht op twee zwangerschapsuitkeringen. Krijg je een WW-uitkering, dan vraag je de WAZO-uitkering zelf aan bij het UWV, net als de ZEZ-uitkering.
Is het goedgekeurd? Dan worden de uitkeringen bij elkaar opgeteld. Als het totale bedrag hoger is dan jouw totale inkomsten, wordt de ZEZ-uitkering verlaagd. De twee totaalbedragen van de uitkeringen zijn daardoor hetzelfde. Goed om te weten: het bedrag van de ZEZ-uitkering zal niet hoger zijn dan wat je normaal verdient met het wettelijk minimumloon.
Ben je zwanger van een tweeling, drieling of meer? Bij een meerlingzwangerschap zijn de regels net iets anders. In dat geval heb je recht op minimaal twintig weken oftewel vijf maanden verlof.
Lees ook: 5 dingen die je wilt regelen als ondernemer met kinderwens
Als je de Zelfstandig en Zwanger-uitkering krijgt, dan gaat dit gepaard met een jaarrekening. Het overzicht van de jaarrekening moet je heel goed bewaren, want de uitkering telt mee voor je inkomstenbelasting. Je kunt het overzicht downloaden via jouw omgeving in het UWV. Afhankelijk van wanneer je bent bevallen, kan het even duren voordat je dit overzicht kunt zien. Beval je bijvoorbeeld in mei? Dan staat het jaaroverzicht van je ZEZ pas in januari in jouw UWV-omgeving.
In loondienst worden jouw taken en projecten waarschijnlijk overgedragen aan je collega’s of wordt een invaller ingezet. Als ondernemer komt er veel meer bij kijken. Je bent immers je eigen baas en je moet er dus ook zelf voor zorgen dat alles voor je verlof goed wordt geregeld. Dat geldt niet alleen voor het aanvragen van de uitkering, maar ook voor het overdragen van jouw werk.
Stel klanten op tijd op de hoogte van jouw verlof en overleg of je een vervanger zoekt voor die periode. Zo weten zij ook precies waar ze aan toe zijn. Loopt een opdracht door tijdens je verlof? Maak dan duidelijke afspraken over wat je wel en niet blijft doen en voor hoe lang. Sommige taken kun je wellicht nog een tijdje zelf uitvoeren. Onderschat tegelijkertijd de impact van de zwangerschap niet op je lichaam. Misschien denk je gemakkelijk tot het laatste moment alle social media werkzaamheden van klanten te kunnen uitvoeren, maar het kan altijd anders lopen. Jouw prachtige lijf groeit immers een heel nieuw leven, en dat is niet niks! Blijf dus niet doordenderen met je werkzaamheden, maar neem ook de tijd om te rusten en te genieten van deze nieuwe fase in je leven. Dat verdien je namelijk ook!
Headerbeeld: Amina Filkins via Pexels
Na twaalf jaar haar eigen salon te hebben gerund, was Lindsay van der Meijs toe aan iets anders. In deze editie van Zakenmama in the
‘Wat draagt jouw kind zich toch voorbeeldig! Het is zo’n schatje!’ Krijg jij met enige regelmaat zo’n lieve, positieve opmerking als je kind weer naar
Mierzoete schuimpjes, (chocolade) pepernoten en een stukje speculaas: het sinterklaasfeest staat in het teken van zowel cadeautjes als heerlijke lekkernijen. Een zak kruidnoten doet het
Het ultieme momentje voor jezelf, wekelijks in je inbox? Yes! Elke maandag sturen we je 3 bite-sized stukjes content, speciaal voor jou geselecteerd. Perfect voor als je 5 minuutjes voor jezelf hebt op de bank, in bed of – tja, laten we maar gewoon eerlijk zijn ;) – op de wc.
Geen standaard nieuwsbrief, maar elke week jouw portie me-time. Mails om naar uit te kijken, voor en door zakenmama’s.
