“Zou jij een zwangere vrouw aannemen? Het politiek correcte antwoord is: ‘Ja, natuurlijk’”. Zo begon een LinkedIn post van sollicitatie-expert Jesse Geul, die in januari viral ging. Hij riep op om niet om de olifant in de kamer (volgens Jesse geen opzettelijke metafoor) heen te draaien. Jesse had zelf niet echt een oplossing, maar wist wel de vinger op de zere plek te leggen: zwanger solliciteren brengt een duivels dilemma met zich mee.
Hoe oneerlijk ook, het is nu eenmaal lastig om aan een baan te komen als je ervoor uitkomt dat je zwanger bent. Ben je meteen transparant richting je potentiële werkgever, met het risico dat je hiermee je eigen glazen ingooit?
Laten we beginnen met een duidelijke boodschap: nee, je bent niet verplicht om tijdens een sollicitatie te vertellen dat je zwanger bent. Zelfs als je al ver bent in je zwangerschap heb je het recht om te zwijgen. Pas uiterlijk 3 weken voordat je met verlof gaat, ben je wettelijk verplicht om je huidige werkgever te melden dat je zwanger bent.
Bij bepaalde gespecialiseerde beroepen vormt een medische keuring of aanstellingskeuring onderdeel van de sollicitatieprocedure. Zo’n keuring mag een werkgever pas laten uitvoeren als je de sollicitatie succesvol hebt doorlopen en hij je aan wil nemen. De arts die de keuring uitvoert, mag dan niet zomaar vragen of je zwanger bent. Als de vragen niet relevant zijn voor de baan, hoef je ook niet te antwoorden (zie ook: Rijksoverheid).
Nee, een werkgever mag niet vragen of je zwanger bent. Ook niet hoe jij een eventuele rol van werkende moeder in zou vullen. De werkgever mag zelfs niet vragen of je een kinderwens hebt. Wordt er tijdens het sollicitatiegesprek tóch gevraagd of je in verwachting bent? Dan heb je zelfs het recht om te liegen door ‘nee’ te zeggen. Als je – op basis van jouw rechten – geen antwoord geeft op de vraag, kan er namelijk geconcludeerd worden dat je inderdaad zwanger bent.
Wettelijk is bepaald dat zwangerschap nooit een reden mag zijn om iemand niet aan te nemen. In de praktijk is het natuurlijk best lastig om aan te tonen dat juist de zwangerschap de doorslag gaf. Als je sterke vermoedens hebt, kun je een klacht indienen bij het College voor de Rechten van de Mens. Dit geldt overigens ook als je meent dat je zwangerschap een rol heeft gespeeld bij het mislopen van een promotie of contractverlenging. Goed om te weten: jouw zwangerschapsverlof kost de werkgever in principe geen geld, aangezien jouw loonkosten worden vergoed door het UWV.
Je bent dus wettelijk niet verplicht om tijdens een sollicitatie te vertellen dat je zwanger bent. Wat is dan wel een geschikt moment om je (potentiële) werkgever in te lichten? Ga je hiermee wachten tot je veilig en wel in dienst bent? Dat is aan jou.
Laten we duidelijk zijn: wij vinden zwangerschap geen reden om een geschikte kandidaat niet aan te nemen. We snappen wel dat werkgevers het even als meer geregel kunnen ervaren. Zeker omdat ze nu waarschijnlijk twee mensen moeten inwerken of iets moeten regelen voor jouw vervanging. Maar dit is wel uitstekend te plannen! Stel je breekt je been of je ligt er om andere reden een tijd uit, dan val je onverwachts uit.
Zoek naar een geschikt moment waar jij je goed bij voelt om het te vertellen. Het is begrijpelijk als je tijdens je eerste allereerste sollicitatiegesprek niet meteen met de deur in huis wil vallen. Het gaat dan ook primair om jóu als potentiële kracht, met al jouw kwaliteiten.
Als je de keuze maakt om je zwangerschap ter sprake te brengen, kun je juist de kans aangrijpen om eventuele scepsis van de werkgever weg te nemen. Zo kun je open en eerlijk benoemen dat je beseft dat het best een lastige situatie creëert. Maar dat je tegelijkertijd goed hebt nagedacht over hoe jij de toekomst voor je ziet, zodat de werkgever weet waar hij of zij aan toe is. Denk hierbij aan de start- en einddatum van je verlof en het aantal uren dat je na terugkomst wil blijven werken.
Dat je een gezin hebt, hoeft namelijk echt niet te betekenen dat je minder uren wil gaan maken of minder ambities hebt. Naast je rol als (aanstaande) moeder neem je ook een toegevoegde waarde voor de organisatie mee. Als de werkgever echt zo’n negatief beeld heeft van een (zwangere) vrouw met een gezin, kun je je ook afvragen of je daar wel wíl werken.
Weet ook dat het vertellen dat je zwanger bent niet automatisch betekent dat je je eigen glazen ingooit. Er zijn gelukkig ook genoeg succesverhalen van vrouwen die wél zijn aangenomen, zoals bijvoorbeeld het verhaal van Rosanne van der Stam. Kies dus vooral voor de tactiek waar jij je het fijnst bij voelt en laat je niet leiden door de vele adviezen die je wellicht zult krijgen.
Heb je ervaring met zwanger solliciteren? Laat het weten in de comments.
Het is dé tip die je als (aanstaande) ouder maar al te vaak hoort: slapen wanneer je kindje slaapt. Een hele goede tip, want de
Knuffels die op de grond zijn gevallen, nachtmerries, ‘nog één beker water’, vieze luiers, slaapregressie, sprong, tandjes die doorkomen: het leven van kinderen gaat niet
Deze week gaan we weer naar de stembus. Hoewel de Provinciale Staten verkiezingen minder aandacht trekken dan de Landelijke verkiezingen, zijn ze wel degelijk belangrijk!
Het ultieme momentje voor jezelf, wekelijks in je inbox? Yes! Elke maandag sturen we je 3 bite-sized stukjes content, speciaal voor jou geselecteerd. Perfect voor als je 5 minuutjes voor jezelf hebt op de bank, in bed of – tja, laten we maar gewoon eerlijk zijn ;) – op de wc.
Geen standaard nieuwsbrief, maar elke week jouw portie me-time. Mails om naar uit te kijken, voor en door zakenmama’s.
