Pesten: het is een zwaar onderwerp waarvan je als moeder hoopt dat het een ver-van-je-bed-show blijft. Toch komen maar al te veel mama’s er op een bepaald punt mee in aanraking. Terwijl je niets liever wil dan de pijn van je kind verlichten en een oplossing zoeken die voor hem of haar werkt, kan praten over pesten lastig zijn. Hoe kom je erachter wat je kind nodig heeft, terwijl je ondertussen omgaat met de heftige emoties die je zelf ervaart? We vroegen het aan coach Nikki Hogeboom, die met haar jarenlange ervaring in de jeugdzorg en als mama van twee kids als geen ander weet hoe je met dit soort lastige situaties moet omgaan.
Er gaat een hoop om in de wereld van je kind waar jij geen direct onderdeel van bent. Vanaf het moment dat ze naar school gaan, zijn ze meer tijd niet bij je dan wel. Het herkennen en bespreekbaar maken van pesten kan daarom een lastige taak zijn. De volgende vijf handvatten helpen je om vanuit rust, vertrouwen en verbinding met je kind over pesten te praten en vormen zo het startpunt voor een fijne oplossing.
Wil je dat je kind je betrekt bij wat er gaande is in die wereld waar jij geen zicht op hebt, dan loont het om een situatie te creëren waarin je kind zich vertrouwd voelt om alles met je te bespreken. Zélfs – of liever nog: vooral – in situaties waar zij zelf veel spanning over voelen.
Door een ruimte te creëren waarin alles bespreekbaar is zorg je ervoor dat als er iets aan de hand is, ze bij je terecht kunnen en willen. Daarin is het belangrijk dat je ze niet afstraft wanneer ze je vertellen dat ze iets hebben gedaan wat je als ouder niet zo tof vindt, wat niet hoort of wat stout is. Geloof me, ook mijn kids doen of zeggen vaak genoeg iets waarvan ik zelf denk “nou ja, oké…”. 😉 Maar mijn eerste reactie naar hen toe is altijd “dankjewel, fijn dat je dit met me deelt”.
Hoewel deze vertrouwde, veilige manier van communiceren enorm belangrijk is, is dit uiteraard iets wat al op voorhand gecreëerd mag worden. Maak je je op dit moment zorgen omdat hij of zij zichzelf niet is, maar komt je kind (nog) niet uit zichzelf naar je toe? Dan kun je er ook direct naar vragen. Maar let op: veelal stellen we sturende vragen. Het is belangrijk om het open te laten, zodat je kind de ruimte ervaart om te delen wat hij of zij op dat moment écht voelt. De vragen die we zo gewend zijn om te stellen, zoals “heb je een leuke dag gehad?”, kunnen bij je kind namelijk stiekem bepaalde verwachtingen scheppen. En als elke dag voor hun (onbewuste) gevoel leuk moet zijn, is het niet zo makkelijk om een ander antwoord op die vraag te geven.
Hoe je je vraag beter kan verwoorden, is afhankelijk van je kind. Aan mijn dochter (8 jaar) vraag ik bijvoorbeeld “wil je iets delen over je dag?”. Maar bij mijn jongere zoontje kies ik voor een speelsere vraag om het gesprek te openen. “Heeft er nog iemand in z’n neus gepeuterd?” voelt misschien als een vreemde openingszin om een gesprek over pesten te starten. Maar zo’n vraag brengt een jonger kind makkelijk terug naar het moment. Zo kun je daarna doorvragen wat hij of zij vond van de dingen die in de klas gebeurd zijn.
Wanneer je met je kind probeert te praten over pesten en een snauw of stilte terugkrijgt, kun je hem of haar het beste even de ruimte geven. Hoewel je als moeder misschien het gevoel hebt dat je nu even met je kind moet zitten, heeft hij of zij daar misschien op dat moment geen behoefte aan of ruimte voor. Bijvoorbeeld als jij ‘s middags klaar zit met thee en koekjes, maar je kind niets liever wil dan even afschakelen van de schooldag. Het is goed om te laten zien dat je er voor ze bent, maar als hij of zij op dat moment even ruimte nodig heeft, is dat ook helemaal oké.
Door te laten weten dat je er altijd bent om te kletsen, schep je de ruimte om bij je te komen wanneer je kind klaar is om het erover te hebben. Voelt het lastig om dit op de juiste manier te doen? Je kunt simpelweg de opening te creëren voor je kind om aan te geven waar hij of zij behoefte aan heeft. “Oh, heb je even geen zin om te kletsen? Als je er wat over kwijt wil kun je het me altijd zeggen.”
Wanneer je hoort of merk dat je kind gepest wordt, komen daar veel emoties bij kijken. Niet alleen bij je kind, maar ook bij jou als ouder. Hoe ga met je eigen emoties om? De eerste stap is om stil te staan bij wat de situatie met jou als ouder doet. Welk gevoel geeft het je? Maakt het je boos of verdrietig, krijg je er een machteloos gevoel van? Ga na waar die emoties vandaan komen. Waarom voel je je zo? De kracht ligt in het voelen wat jij als ouder voelt en weten dat het van jou is. Zo kun je je vervolgens echt open kunt stellen om te luisteren naar dat wat van je kind is.
Toen een van mijn kinderen laatst aangaf zich gekwetst te voelen, deed dit enorm veel met me. Ik schrok. “Oh shit, ze voelt zich heel alleen en ongelukkig en dat wil ik echt niet voor haar.” Toen ging ik voelen en in gesprek met mezelf. “Joh, Nikki, dit vul jij nu in, want je hebt dit zelf als kind ervaren. Dit is jouw verdriet.” Ik weet dat als ik in mijn oude zeer zit, ik eigenlijk niet kan luisteren naar haar verhaal. Door aandacht te geven aan mezelf op zo’n moment en te zien waar mijn eerste gevoel écht vandaan komt, stelde ik mezelf in de gelegenheid om vervolgens echt op haar te reageren. “Wat rot, goh, mama vindt dat heel verdrietig voor je.”
Vervolgens raad ik je aan om ze te vragen wat er gebeurt in zo’n situatie. Dit kan bijvoorbeeld met een simpele, open “hoe gaat dat dan?”. Het doel daarin is niet om de ‘waarheid’ te achterhalen, want daar neem je hun gevoel mee weg. Op zo’n moment zijn de harde feiten ook helemaal niet zo relevant. Het gaat erom hoe je kind de situaties en het pestgedrag ervaart. Ook helpt het om te benoemen welke emoties je bij je kind ziet. Denk bijvoorbeeld aan “op mij maak je een boze indruk nu, want je kijkt hard en hebt een frons op je gezicht. Klopt dat, ben je boos?”.
Op deze manier met je kind over pesten praten heeft meerdere functies. Allereerst voelt je kind zich veilig en gehoord, wat de basis vormt voor de open communicatie waar we het eerder over hadden. Daarnaast leert het ook te herkennen hoe het uiten van zijn of haar emoties overkomt op een ander. Tenslotte geeft het jou als moeder bevestiging: hoe ervaart je kind het écht? Zo kun jij bijvoorbeeld wel denken dat je kind zich verdrietig of boos voelt, maar misschien is dat helemaal niet zo. Op die manier voorkom je dat er iets in jouw hoofd gaat leven wat niet waar is, en geef je je kind de ruimte om zijn of haar eigen gevoel te uiten.
Als ouder is er niets erger dan zien dat je kind pijn heeft of verdrietig is. Hoewel we dat het liefst zoveel mogelijk willen voorkomen, zijn het juist die situaties waarin je kind veel over zichzelf kan leren. Ik raad je daarom aan om niet gelijk (vanuit je eigen emoties) actie te ondernemen, maar altijd te vragen waar hij of zij behoefte aan heeft. Wanneer je het direct van je kind overneemt, zeg je eigenlijk dat hij of zij het niet kan. Terwijl dat natuurlijk wel zo is, ongeacht de leeftijd.
Door je kind zowel zelf te laten nadenken over hoe het met de situatie wil omgaan en te vragen wat of wie daarvoor nodig is, leer jij je kind dat hij of zij invloed heeft – ook wanneer dit in eerste instantie niet zo voelt. Dit vergroot niet alleen het oplossend vermogen, maar ook het zelfvertrouwen. Je kind ervaart dat hij of zij zich niet machteloos hoeft voelen, maar in zijn of haar eigen kracht kan staan. Zelfs in dit soort lastige situaties.
Na twaalf jaar haar eigen salon te hebben gerund, was Lindsay van der Meijs toe aan iets anders. In deze editie van Zakenmama in the
‘Wat draagt jouw kind zich toch voorbeeldig! Het is zo’n schatje!’ Krijg jij met enige regelmaat zo’n lieve, positieve opmerking als je kind weer naar
Mierzoete schuimpjes, (chocolade) pepernoten en een stukje speculaas: het sinterklaasfeest staat in het teken van zowel cadeautjes als heerlijke lekkernijen. Een zak kruidnoten doet het
Het ultieme momentje voor jezelf, wekelijks in je inbox? Yes! Elke maandag sturen we je 3 bite-sized stukjes content, speciaal voor jou geselecteerd. Perfect voor als je 5 minuutjes voor jezelf hebt op de bank, in bed of – tja, laten we maar gewoon eerlijk zijn ;) – op de wc.
Geen standaard nieuwsbrief, maar elke week jouw portie me-time. Mails om naar uit te kijken, voor en door zakenmama’s.
