Wil je je kind wellicht tweetalig opvoeden? Wellicht dat jij of je partner ieder een eigen moedertaal hebben. Of heb je de ambitie om naar het buitenland te verhuizen. Of ben je zelf tweetalig en zou je je kind graag dezelfde voordelen mee willen geven. Wat je reden ook is, het is nu zaak om een strategie te kiezen. Er zijn namelijk veel manieren waarom je het kunt aanpakken. Wij nemen je mee in de mogelijkheden, voordelen en valkuilen van het tweetalig opvoeden.
Manieren van tweetalig opvoeden
De reden voor tweetalig opvoeden is voor iedereen verschillend. Zo ook de keuze voor de manier waarop je een kind twee talen meegeeft. Onderzoekers zijn het er wel over eens dat hoe eerder je begint met het aanleren van een tweede taal, hoe beter.
De OPOL techniek: Eén persoon, één taal
Een veelgebruikte techniek voor tweetalig opvoeden is de OPOL techniek: “One Parent One Language”. Het werkt dus eigenlijk zoals de titel al suggereert. In een gezin van twee ouders, spreekt elke ouder consequent één taal met het kind. Bijvoorbeeld, de één spreekt altijd Nederlands en de ander spreekt altijd Engels.
Met de OPOL techniek leert een kind dus twee talen tegelijk. Het is voor jezelf misschien even wennen, maar deze techniek werkt heel goed. Zeker jonge kinderen zijn super flexibel en hun hersenen zijn sponsen. Zij pikken de verschillende talen makkelijk op.
Een uitdaging kan zijn wanneer één ouder veel minder tijd met het kind doorbrengt, kan de ontwikkeling van die taal achterblijven.
Minderheidstaal thuis (ML@H)
ML@H staat voor Minority Language @ Home. Een methode waarbij er thuis een andere taal gesproken wordt dan in de omgeving buitenshuis. Bijvoorbeeld: je spreekt thuis Engels en op de opvang, school, sportvereniging wordt er Nederlands gesproken. Ook dit is dus een techniek waarbij je kind twee talen simultaan leert, net als bij OPOL. Echter, ga je er in dit geval vanuit dat je kind de tweede taal van derden leert.
Een uitdaging bij deze techniek is dat het lastiger kan zijn om de meerderheidstaal (de taal buitenshuis) goed te leren als het kind thuis geen blootstelling aan de taal heeft.
Contextuele- of tijdsscheiding
Je kunt er ook voor kiezen om op verschillende momenten of tijdens verschillende activiteiten een andere taal aan te bieden. Bij een contextuele scheiding gebruik tijdens verschillende situaties een specifieke taal. Bijvoorbeeld, Nederlands wordt gesproken tijdens maaltijden en Engels tijdens uitstapjes.
Een tijdsscheiding lijkt hier een beetje op, maar maak je nu gebruik van specifieke tijden, dagdelen of zelfs hele dagen. Bijvoorbeeld, Nederlands op weekdagen en Engels in het weekend.
De uitdaging in beide technieken zit ‘m in de consistentie. Het is lastig om je hier heel strikt aan te houden (zeker als je slaapgebrek hebt en zelf al bijna niet weet welke dag het is 😉 ). Het kan voor een kind echter verwarrend zijn bij inconsequente toepassing.
Een simpele manier van contextuele- en tijdsscheiding is voorlezen in een andere taal. Bijvoorbeeld: maak de afspraak dat er overdag in de ene taal wordt voorgelezen en voor het slapengaan in de tweede taal. Zo is het voor iedereen duidelijk en krijgt je kind beide talen mee.
Lees ook: Favorieten van de community: 20x leuke prentenboeken om uit voor te lezen
Taalbad (Immersion)
Hoe het werkt: Het kind wordt volledig ondergedompeld in de minderheidstaal voor een bepaalde periode, bijvoorbeeld door een (langer) verblijf in het buitenland, om de taal snel te leren. In een korte tijd leer je heel snel de taal.
Echter, is het wel van belang om de taal bij te houden. Je zult het ongetwijfeld herkennen. Hoeveel van de Franse taallessen op de middelbare school weet jij nog? Als je het niet bij hebt gehouden is de kans groot dat er het een en ander is weggezakt.
Technologie en media als hulpmiddel voor tweetalig opvoeden
Wat dat betreft leven we in een tijd dat ons mega veel handvatten en kansen biedt. Zo ook als het gaat om tweetalig opvoeden. Je kunt er voor kiezen om je kind via technologie en media een tweede taal te leren. Bijvoorbeeld door schermtijd aan een andere taal te koppelen. Vroeger moest je dan een DVD op een andere taal instellen, maar tegenwoordig is het met on demand services zoals Netflix nóg makkelijker.
Belangrijk is dat deze manier van meertalig opvoeden wordt aangevuld met echte gesprekken en interacties. Op die manier blijft een taal nog beter hangen.
Ook zijn er leuke apps zoals Jungle The Bungle (van Zakenmama Carolina Bongers) die een kind op speelse wijze een andere taal leren. Het is een vrolijke app waarin kids met allerlei dieren zoals Lowy de Leeuw, Zazy de Zebra en Fanti de Olifant spelletjes spelen. In deze app kun je zelf instellen wat je basistaal is en wat je doeltaal is. Momenteel kun je kiezen uit Nederlands, Engels en Spaans.
Het artikel gaat verder onder de afbeelding

Combinatie maken van verschillende technieken
Je kunt kiezen voor één methode, maar wellicht dat je een combinatie maakt. Dit heeft onze founder Celine ook ervaren:
“Ik ben zelf tweetalig opgevoed, doordat wij met ons gezin in Engeland en Italië gewoond hebben. Ik weet de eerste schooldag in Engeland nog goed als negenjarig meisje die kon zeggen ‘hi ,my name is Celine’ en verder eigenlijk geen Engels sprak. Toch kan ik me de fase tussen geen Engels spreken en wel Engels spreken me niet goed herinneren. Mijn moeder vertelde me dat mijn broers en ik in elk geval ontzettend snel Engels spraken. Dit komt doordat we via school in het diepe gegooid zijn – taalbad methode zoals hierboven omschreven. Daarnaast maakte we in onze buitenland periode gebruik van de ML@H methode. Buitenshuis spraken we Engels (en/of Italiaans in ons Italië tijdperk) en binnenshuis spraken we Nederlands. Ook de technologie werd goed gebruikt. We keken voornamelijk Nederlandse televisie.
Ik weet als geen ander wat de voordelen van een tweetalige opvoeding zijn. Heb er zelf enorm veel profijt van. En daarom probeer ik ook onze kinderen tweetalig op te voeden. Lang zijn mijn man en ik opzoek geweest naar de manier om dit te doen. OPOL vonden wij niet handig omdat ik – over het algemeen – meer bij de kinderen ben en we wel graag een goede Nederlandse basis leggen. Daarom is het bij ons vaak sporadisch Engels geweest. Sinds de oudste naar school gaat, spreek ik thuis veel vaker Engels. De jongens vinden het ook leuk en vragen er soms ook naar. Ook wordt er vaak gelezen in het Engels. Uiteraard gaat het langzamer bij mijn kids dan bij mij vroeger, maar dat is meer dan logisch. Hoe meer je blootgesteld wordt aan een taal, hoe sneller je het leert.”
Voordelen van tweetalig opvoeden
Er zijn veel voordelen aan tweetalig opvoeden:
- Cognitieve voordelen:
- Verbeterde probleemoplossing: Het constante schakelen tussen twee talen versterkt de cognitieve flexibiliteit (ofwel flexibel kunnen denken) en het vermogen om problemen vanuit verschillende perspectieven te benaderen.
- Betere concentratie: Tweetalige kinderen zijn vaak beter in staat om zich te concentreren en irrelevante informatie te filteren.
- Sterkere geheugen: Het leren van meerdere talen stimuleert de ontwikkeling van het geheugen en de verwerkingssnelheid.
- Sociale voordelen:
- Grotere culturele bewustwording: Door op te groeien met twee talen, krijgt een kind vaak een bredere kijk op de wereld en een beter begrip van verschillende culturen.
- Sterkere sociale vaardigheden: Tweetalige kinderen zijn vaak zelfverzekerder in sociale situaties en kunnen gemakkelijker communiceren met mensen uit verschillende achtergronden.
- Taalontwikkeling:
- Gemakkelijker nieuwe talen leren: Kinderen die tweetalig opgroeien, leren later in hun leven gemakkelijker nieuwe talen.
- Betere taalvaardigheid: Door vroegtijdig blootgesteld te worden aan meerdere talen, ontwikkelen kinderen een rijker vocabulaire en een beter taalgevoel.
- Beroepsperspectieven:
- Meer carrièremogelijkheden: meertaligheid kan je kind op latere leeftijd ook veel voordelen bieden. Als je meerdere talen spreekt ben je niet alleen gebonden aan baan met Nederlandse voertaal. In de tijd waarin alles internationaler wordt een grote pre.
Valkuilen en uitdagingen van meertalig opvoeden
Het mooie is: nadelen van tweetalig opvoeden zijn er eigenlijk niet. Veel mensen zijn bang voor verwarring tussen de talen. Maar, dit blijkt niet nodig. Onderzoek toont aan dat kinderen van jongs af aan in staat zijn om meerdere talen te onderscheiden en te leren zonder verwarring, hoewel ze mogelijk een beetje tijd nodig hebben om beide talen onder de knie te krijgen.
Welke methode je kiest om meertalig op te voeden is echt aan jou. Er is hierin geen goed of fout. Doe wat voor jouw gezin het beste werkt. Maar let op, blijf wel consistent. De meertaligheid is als een spier. Je moet blijven oefenen, wil je de taal blijven behouden.
Lees ook: Een nieuwe gewoonte aanleren doe je zo