Misschien heb je het voorbij zien komen op social media, misschien heb je er nog nooit van gehoord: gentle parenting. Deze vorm van ouderschap richt zich op verbinding, empathie en zachtaardig opvoeden. Dat klinkt interessant, maar wat houdt het eigenlijk in?
Wat is gentle parenting?
Bij gentle parenting draait het vooral om de manier waarop je met je kind communiceert. Grenzen bewaken, empathie en compassie spelen hierbij ook een grote rol. Dat betekent niet dat kinderen altijd hun gang mogen gaan en dat alles door de vingers wordt gezien, in tegendeel. Ze worden wel degelijk gedisciplineerd, maar het gaat hierbij om de manier waarop dit wordt gedaan. Bij gentle parenting wil je je kinderen vooral leren waarom iets (niet) mag, zodat ze ook werkelijk snappen waarom dit wel of niet is toegestaan.
Heeft je 3-jarige kind bijvoorbeeld op de eettafel getekend terwijl dat niet mag? Dan kun je hem wel straffen door bijvoorbeeld geen schermtijd toe te staan, maar de kans is groot dat hij dat niet helemaal begrijpt. Een kind is immers een blank canvas: ze moeten alles nog leren en begrijpen. Wat wel en niet mag, hoort daar dus ook bij. Een kind zal niet zo gauw begrijpen wat hij fout doet als dit niet wordt uitgelegd, omdat hij simpelweg dit vermogen nog niet heeft. Bij gentle parenting wordt er dus meer gefocust op de les die erachter zit en de directe gevolgen die daarbij komen kijken. Op de tafel kliederen mag niet, dus dat moet worden schoongemaakt. Door je kind hierop aan te spreken en meteen te laten helpen met schoonmaken, wordt duidelijk gemaakt wat precies niet mag en wat het gevolg daarvan is. Kort samengevat ziet dat er dus zo uit:
- Gedrag: kind tekent op tafel
- Resultaat: vieze, bekliederde tafel
- Gevolg: samen schoonmaken
- Les: iets wordt vies gemaakt, wat niet mag, en moet worden schoongemaakt
Lees ook: Mindful opvoeden zonder zweverig gedoe
Hoe doe je dat?
Gentle parenting kost tijd en moeite, net als alles in het ouderschap. Het zijn nou eenmaal jonge kinderen die zich nog volop ontwikkelen. Het kan wel heel waardevol zijn. Wil je het wat meer toepassen, maar heb je geen idee hoe dat in zijn werk gaat? Geen zorgen, want de meeste ouders hebben dat zachtaardige al in zich. Het is een kwestie van je eigen gedrag onder de loep nemen én beseffen wat je kinderen al weten en kunnen. Op jonge leeftijd is dat namelijk nog vrij weinig. Kinderen zijn een stuk intelligenter dan we soms denken, maar tegelijkertijd zijn ze zich nog wel aan het ontwikkelen.
Reageren
Als je druk aan het werk bent en je kind is aan het jengelen of huilen, dan komt de frustratie wel eens om de hoek kijken. De manier waarop je daarmee omgaat – en de manier waarop je dit uit – is hierbij cruciaal. Snauw je je kind af, reageer je geïrriteerd of zeg je tegen je kind dat je nu geen tijd hebt? Of tel je even tot tien in je hoofd en laat je je frustratie niet de overhand nemen?
Een ander herkenbaar voorbeeld is wanneer je kindje niet de hele nacht slaapt. Jij hebt daardoor gebroken nachten en waarschijnlijk heb je ook een korter lontje. Je kind kan er echter weinig aan doen. Hij begrijpt waarschijnlijk echt nog niet dat je chagrijnig bent omdat je moe bent. Het enige dat je kind meekrijgt, is dat je hem ‘s nachts afsnauwde terwijl hij troost zocht. Uiteindelijk kunnen zulke situaties ervoor zorgen dat je kind minder vaak naar je toekomt als hij zich bijvoorbeeld niet lekker voelt. Dat klinkt misschien extreem en het gaat hierbij om een patroon, maar het komt wel degelijk voor. Het zijn juist ook de kleine dingen die invloed hebben. Dat betekent niet dat je je kind niet goed opvoedt en dat het altijd maar koek en ei is. Je bent nog steeds een persoon met gevoelens en emoties, die op een bepaalde manier reageert. Een kind is echter net zo, en die herinnering hebben we allemaal wel eens nodig. Als ouder ga je soms aan één stuk door, waardoor dingen kunnen opstapelen. Het is goed om hierbij stil te staan, en om na te denken over de manier waarop je reageert en hoe dit kan overkomen.
Communiceren en grenzen stellen
Kinderen nemen heel veel over van hun ouders. Het is daarom heel belangrijk dat je zelf ook het goede voorbeeld geeft. De manier waarop je communiceert, doet veel met een kind. Hoge verwachtingen stellen, denigrerend praten (‘Hoezo weet je niet dat dit niet mag? Je bent toch geen kleuter meer!’) en schreeuwen is niet heel behulpzaam. Natuurlijk moet je wel eens ingrijpen en er zijn altijd uitzonderingen. Veiligheid staat immers altijd voorop. Als je kind zomaar de straat oprent, de hete oven aan wilt raken of een kop thee van tafel probeert te pakken, dan is het niet gek als je reageert vanuit schrik en even niet denkt aan de manier waarop je dit overbrengt. Het moet op dat moment ook duidelijk zijn dat iets gevaarlijk is. Dat hoeft ook niet per se slecht te zijn, want je wilt je kind veilig houden. Het is dan wel heel belangrijk dat je kind weet waarom je zo reageerde en waarom hij of zij moet oppassen. Dit is namelijk ook voor hen weer een leermoment: “Mama of papa schrok er heel erg van dat je zomaar de straat oprende. Dat is heel gevaarlijk omdat er auto’s rijden die jou pijn kunnen doen.” Jij legt uit waarom je zo reageerde, je kind snapt het belang ervan en weet waarom je op die manier hem of haar aansprak. Zo simpel kan het eigenlijk zijn.
Lees ook: Zo weet je of je kind overprikkeld is (en dit kun je doen)
Structuur
Door continu aan te geven wat wel en niet mag, en waarom dit zo is, breng je langzaam maar zeker wat structuur aan in het leven van je kinderen. En dat hebben ze juist zo hard nodig! Gentle parenting bevordert het empathische vermogen en het compassievol omgaan met je kind. Dat heeft voordelen, want uiteindelijk voelt je kind aan dat je hem zult beschermen en dat hij altijd bij je terecht kan. Hij leert dat je niet altijd boos wordt als hij iets stoms heeft gedaan, maar dat je voor hem klaarstaat. Natuurlijk ligt het aan de situatie en ja, er zijn dingen die niet door de beugel kunnen. Het is echter niet zo zwart-wit dat kinderen nooit worden gestraft, want soms gaat er iets mis. Het biedt kinderen echter op een positieve manier meer ruimte om zich te ontwikkelen en te uiten.
Keuzes geven
De wereld is groot voor onze allerkleinsten en daar komen ook grote gevoelens bij kijken. Ze weten nog niet zo goed hoe ze dat moeten reguleren en wat het betekent. Wat ze wel opmerken, is dat ze heel veel moeten. Doe je schoenen aan, trek je jas aan, we gaan naar de dokter, je moet naar school, je moet dit opeten en ga zo maar door. Voor onze koters is dat soms best lastig, want soms willen ze dat gewoonweg niet. Die keuze hebben ze niet altijd, want een doktersafspraak is nou eenmaal belangrijk en ze kunnen moeilijk zonder broek naar buiten als het vriest. Je kunt ze echter wel meerdere keuzes geven, zodat ze minder het idee hebben dat álles voor ze wordt bepaald. Is het tijd om te vertrekken en moet je kind nog zijn schoenen aandoen, maar wil hij dat absoluut niet? Vraag dan bijvoorbeeld welke schoenen hij vandaag aan wilt trekken. Zo geef je hem in zekere zin toch nog een keuze, wat voor je kind een wereld van verschil kan maken. Zo makkelijk kan het soms zijn. Je leert ze daarnaast ook dat hun mening meetelt en belangrijk is. In de TikTok hieronder wordt hetzelfde voorbeeld heel goed weergegeven:
@heartmindedmama This is how I gentle parent, what do you do? #momsoftiktok #gentleparenting #momlife #sahm #momtok #parentingtips #parenting #momcontent #fyp
Opvoedstijl
Misschien vind je gentle parenting nog steeds een ver-van-mijn-bed-show of is het simpelweg niet jouw pakkie-an. Dat kan, want iedereen heeft een eigen manier van opvoeden. Je kunt natuurlijk ook overal wat van meepakken. Toch is er wel wat te zeggen voor gentle parenting, al is het maar de kern van de opvoedstijl. Het mooiste vinden wij toch wel dat het draait om de levenslessen. Je hoeft niet alles goed te vinden en toe te laten, maar je kunt je kind tegelijkertijd wel heel veel bijbrengen. Een goede les voor ons om in het achterhoofd te houden!
Lees ook: Wat is secret parenting?
Beeld: Andrea Piacquadio via Pexels
