Zo weet je of je kind overprikkeld is (en dit kun je doen)

Veel huilen, hangerig, boze reacties: bij kinderen is het zo nu en dan een gepuzzel om uit te vinden wat er aan de hand is. Soms hebben ze gewoon honger of zijn ze moe, maar het kan ook zijn dat je kind overprikkeld is. Hoe weet je wat het verschil is? En hoe krijg je een overprikkeld kind rustig genoeg om te gaan slapen? We hebben slaapcoach Janine Nuttycombe het (nacht)hemd van het lijf gevraagd. Ze vertelt precies waar je overprikkeling aan herkent en wat je ertegen kunt doen!

Hoe herken je bij je kind dat hij/zij overprikkeld is en niet ‘gewoon moe’ of hongerig? Wat is het verschil?

“Dat kan heel lastig zijn omdat elk kind zo uniek is. Het ligt ook heel erg aan de leeftijd. Een baby zal anders aangeven dat hij honger heeft dan een dreumes of peuter. Maar ik adviseer altijd om eerst goed naar de slaapsignalen te kijken, en dan naar het gedrag. Is je kindje in zijn ogen aan het wrijven, erg huilerig en zit je dan rond bedtijd? Dan is het waarschijnlijk allang bedtijd. Is je kindje tussen de slaapjes erg boos, huilerig of hangerig, dan is de kans groot dat hij overprikkeld is of oververmoeid. Oververmoeide kindjes zijn vaak erg snel overprikkeld.

Krijg je je wel baby getroost maar wordt hij al snel onrustig en is hij erg aan het zoeken of op zijn handjes aan het sabbelen? Dan zal hij waarschijnlijk honger hebben. Dit is echt bij elk kindje anders. Vaak herken je als ouder wel wanneer hij boos is of wanneer hij honger heeft.”

Zijn er algemene kenmerken te benoemen?

“Ik ben moe:

✨ Staren

✨ Rode wenkbrauwen 

✨ Wegkijken 

Ik wil naar bed:

✨ Veel gapen

✨ Afwezig zijn

✨ In de ogen wrijven 

Ik ben oververmoeid:

✨ Schreeuwen

✨ Overactief zijn

✨ Wegduwen 

✨ Veel en hard huilen”

Oké, mijn kind is dus overprikkeld.  Hoe zorg ik ervoor dat hij/zij rustig gaat slapen?

“Een goed en duidelijk bedtijdritueel kan hierbij helpen. Door een ritueel aan te houden (dat altijd hetzelfde is) weet je kindje wat komen gaat, waardoor hij zich makkelijker kan overgeven aan het slapen zelf. Een fijn warm bad of een warme douche en een massage kunnen ook helpen. Water zorgt ervoor dat de prikkels van je af glijden. Een diffuser met lavendelolie kan ook erg rustgevend werken.

Bij de dreumesen en peuters is het belangrijk om al wat afbouw tijd in te plannen na het eten en ze lekker met de handen bezig te laten zijn. Door met de handen bezig te zijn, kunnen kinderen lekker ontprikkelen. Plan verder de dagen niet teveel in. Ga in de ochtend bijvoorbeeld lekker op pad en in de middag houd je het wat rustiger. Natuurlijk is het ook belangrijk om te zorgen voor genoeg slaap. 😉 “

Is er een manier om overprikkeling bij je kindje te voorkomen of te minimaliseren?

“Voldoende slaap. Slaap is echt heel belangrijk. Plan de dagen niet te vol. Zoek echt die balans tussen prikkels binnen krijgen en ontprikkelen. Laat de tv niet de hele dag aan staan, want een kind krijgt enorm veel prikkels binnen via de tv en iPad. 

Ook heel belangrijk: heb geduld. Een kind kan nu eenmaal snel boos en overprikkeld raken. Door hier begrip voor te hebben en hier op in te spelen, ga je er steeds beter mee om en blijf je rustiger. Ben jij rustig, dan is je kind ook rustiger.”

Wat nou als niet je kind maar jijzelf overprikkeld bent? Je kent het wel: moe na een hele dag werken, gekookt, iedereen in bad gestopt en dan het slaapritueel nog. Hoe zorg je dat je kindje rustig gaat slapen en dat je niet ook nog de hele avond bezig bent met je kind in bed krijgen?

“Ja, dat kan heel lastig zijn. Weet dat kinderen ons spiegelen. Als jij gestrest bent en wil dat je kind snel gaat slapen omdat je moe bent, heb je veel meer kans op een strijd rondom het slapen. Wissel elkaar af (als dat gaat) en geniet juist van de tijd die je hebt met je kind. Je kind heeft deze tijd ook nodig. Als het een dag minder gaat en je sneller boos wordt, kun je dit gerust uitleggen aan je kind. We zijn geen machines, dus we worden echt wel eens boos of gefrustreerd, maar je kunt het gewoon uitleggen aan je kind, eventueel sorry zeggen, een dikke knuffel geven en ik weet zeker dat jullie beide dan weer veel rustiger zijn.”

Wat is jouw ultieme tip voor het combineren van werk en moederschap?

“Zorg echt goed voor jezelf. Dit is één van de moeilijkste dingen om te doen als moeder zijnde, maar hoe beter jij voor jezelf zorgt, hoe leuker je als moeder bent en hoe beter je kunt functioneren op je werk. En plan ook echt 1-op-1 tijd in met je kind. Leg de telefoon weg en zorg dat je echt aanwezig bent. Je hebt deze tijd maar één keer. Geniet ervan.”