Vraag drie vrouwen naar hun borstvoedingsverhaal en je zult waarschijnlijk drie verschillende ervaringen horen. Borstvoeding is mooi, hard werken en vooral voor iedereen anders. Onze columnist Susan van Logchem geeft inmiddels ruim twee jaar borstvoeding. In dit artikel deelt ze haar borstvoeding ervaring, struggles en bevindingen.
Borstvoeding en alles wat daarbij komt kijken
Borstvoeding; daar gaat deze column over. Een onderwerp waar men al snel een mening over heeft. Ik zal je eerlijk zeggen, ik vind het lastig om eraan te beginnen zonder gelijk het gevoel te hebben dat ik mijzelf moet verdedigen of in moet dekken. Dat geeft wel aan wat een beladen onderwerp borstvoeding nog steeds is en kan zijn voor zoveel vrouwen. Vooropgesteld: dat ik pro-borstvoeding ben, betekent niet dat ik anti-fles ben. Dit gaat over mijn ervaring, onze situatie en over hoe ik denk over borstvoeding in het algemeen.
Ik geef Morris sinds zijn geboorte borstvoeding. Hij is nu ruim 2 jaar. Dat maakt mij een ‘langvoeder’, wat een vreselijke term is voor iedere moeder die langer dan één jaar borstvoeding geeft aan hetzelfde kind. Ik schaar mijzelf hierbij onder de 9% van de moeders die na 1 jaar ‘nog steeds’ haar kind aan de borst voed. Volgens een onderzoek van het voedingscentrum starten veel moeders vanaf de geboorte met borstvoeding, ongeveer 8 op de 10 moeders. Na 6 maanden is dit ongeveer 4 op de 10 en na een jaar geeft 1 op de 10 vrouwen borstvoeding.
Lees ook: Fijnere borstvoeding ervaring bij tweede kindje
Ik steek het niet onder stoelen of banken dat Morris borstvoeding krijgt. Ik ben er trots op dat mijn lijf nu al bijna 2 jaar voedsel maakt voor mijn kind. Tot ongeveer 3 maanden geleden voedde ik op verzoek, wat betekent dat Morris zelf mocht aangeven wanneer hij wilde drinken. Met ongeveer 15 maanden kende hij het gebaar voor ‘melk’, daarvoor trok hij aan mijn shirt of begon hij te jengelen. Ik voedde eigenlijk overal en nergens, hoe verder we kwamen in ons borstvoedingsavontuur, hoe makkelijker ik het vond om te voeden in het openbaar. Nu krijgt hij alleen nog voor het slapen gaan (zowel ’s avonds als voor zijn dutje) een slokje en ook ’s nachts drinkt hij graag af en toe nog even (af en toe is een ruim begrip: soms 1x, soms een keer of 7…).
In mijn omgeving krijg ik eigenlijk vooral positieve reacties. Mensen vinden het knap dat ik het ‘zolang’ volhoud. Dat sterkt mij wel in het borstvoeding geven. Die fijne omgeving is van groot belang om het borstvoeding geven te laten slagen.
Borstvoeding ervaring: moeilijk in het begin
De eerste paar maanden vond ik borstvoeding geven namelijk echt heel pittig. Zonder hulp van professionals en de niet-aflatende steun van mijn man en mijn verdere omgeving had ik denk ik niet zo lang door kunnen gaan. We hebben meerdere malen een lactatiekundige mee laten kijken tijdens het voeden om te zorgen dat Morris zowel goed aanhapte, niet teveel lucht binnenkreeg (want dan kreeg hij enorm last van krampjes) en ik comfortabel kon voeden. Een flinke zoektocht voor ons allemaal.
Dysforische toeschietreflex
Daarbij had ik last van het dysforische toeschietreflex. Een heel ingewikkelde naam voor het feit dat ik last had van somberheid en negatieve gevoelens tijdens het voeden. Als ik dan weer klaar was met voeden, voelde ik mij een stuk beter. Ik dacht de eerste tijd echt dat ik gek geworden was. Waren dit mijn hormonen? Voelde iedere nieuwe borstvoedende moeder dit? Uiteindelijk bleek het inderdaad aan mijn hormonen te liggen: de prolactine in de borstvoeding zorgde in mijn lijf voor een enorme dopaminedip. Daar kwamen die rotgevoelens vandaan. Toen ik dat eenmaal wist, was het beter vol te houden. Ik wist dat de gevoelens weer weg zouden gaan zodra Morris klaar was met drinken.
Veel moeders die starten met het geven van borstvoeding stoppen eerder dan zij van tevoren hadden bedacht. Redenen die vaak worden gegeven voor het eerder stoppen dan gepland zijn: ‘te weinig melk’, ‘pijnlijk’, ‘vermoeiend’ en ‘moeite met aanleggen’. Nog even een shout-out voor de zekerheid: mama’s voel je alsjeblieft niet schuldig als je met heel je hart en hoofd ZELF hebt besloten dat het genoeg was. Jij kiest wat werkt voor jouw lijf, jouw gezin en jouw kind.
Zorg rondom borstvoeding mag beter
Toch denk ik dat er veel te winnen is op het gebied van de bovengenoemde redenen om te stoppen. Meer informatie voor aanstaande moeders, kennis bij kraamzorg en andere zorgprofessionals en steun van de omgeving voor de borstvoedingskeuze zijn drie heel belangrijke punten wat mij betreft. Ik denk dat er heel veel meer moeders langer zouden voeden als de omstandigheden voor moeders beter geregeld waren. Ofwel, een betere borstvoeding ervaring hebben. Dat het volgen van een borstvoedingscursus net zo normaal mag zijn als een zwangerschapscursus. Dat alle kraamverzorgers in Nederland moeders aan zouden moedigen als zij door willen zetten met borstvoeding geven. En hen door zouden verwijzen naar meer professionele hulp als zijzelf niet genoeg kennis hebben. Dat deze lactatiekundige hulp goedkoper zou zijn of beter gedekt zou zijn binnen de zorgverzekering.
Lees ook: Teleurstelling onder jonge ouders: 71% van de vrouwen stopt vroegtijdig met borstvoeding
Werken en borstvoeding
En last but not least: de combinatie borstvoeding en werk kan veel beter geregeld worden! Wettelijk is het volgende vastgelegd; je hebt tot en met 9 maanden na de bevalling recht op maximaal een kwart van de uren die je werkt te gebruiken om te kolven of live borstvoeding te geven. Je werkgever is verplicht hier een ruimte voor vrij te maken. Ondanks dat het wettelijk zo is vastgelegd, ervaren veel vrouwen kolven op werk als lastig en ingewikkeld. Ook momshaming komt hier om de hoek kijken. Dit komt mijns inziens ook door te weinig ervaring op de werkvloer met borstvoedende en kolvende moeders. Wil je borstvoeding geven ook nadat je aan het werk bent gegaan, eis je rechten dan op! Een werkgever moet niet voor jou bepalen hoelang je je kleintje wil voeden, dat doe jij zelf.
Omdat ik zelf in het onderwijs werk (dus veel vrouwelijke collega’s), heb ik altijd gekolfd in de kleine pauze als de kinderen buiten speelden en tijdens de theetijd na schooltijd. Ik trok mij in het begin terug in één van de kleine werkkamertjes op school, maar vond dat op een gegeven moment zo ongezellig dat ik ook af en toe kolfde in de klas (ja, ook waar de kinderen bij waren) en in de teamkamer met mijn collega’s erbij. Het kan mij voorstellen dat je dat een brug te ver vindt voor jezelf, maar voor mij werkt het prima zo. Ik heb gekolfd tot Morris ongeveer 15 maanden was, toen kolfde ik nog een keer per dag, na schooltijd om de druk er een beetje af te halen. Zo had ik dan ook een flesje voor Morris voor bij de opvang.
Hoe lang nog voeden?
Hoelang we nog doorgaan? Geen idee. Ik vind het fantastisch om de WHO-norm te hebben gehaald, zij adviseren moeders tot 2 jaar borstvoeding te geven. Wie weet is Morris er over een poosje klaar mee, of misschien ben ik het op een gegeven moment zat. Voor nu geniet ik van onze momentjes samen en hoop ik dat er nog veel fijne borstvoedingsmomenten volgen.
Meer lezen? Je vindt hier alle columns van Susan
Headerbeeld: Canva Pro
