Je zou denken dat de combinatie werk en moederschap aardig is ingeburgerd in 2023. Echter blijkt maar weer dat hier over blijven praten nog steeds heel hard nodig is. Steek je als werkende moeder je kop boven het maaiveld uit door te vertellen waar je tegenaan loopt, dan wordt je met de grond gelijk gemaakt… Wat is momshaming eigenlijk en hoe maakt dit zich kenbaar? Wat het precies inhoudt, leggen we je uit. Hoe dan ook moeten we kappen met momshaming, want zo houden we samen het taboe in stand.
Wat is momshaming eigenlijk?
Ook in onze huidige maatschappij zien we nog al te vaak dat moeders worden bekritiseerd. Niet alleen wat betreft de (opvoed)keuzes die zij maken, maar ook omdat zij parttime of fulltime werken naast het ouderschap. We doen als moeder allemaal ons best, maar wat voor keuze je ook maakt: mensen hebben er altijd wel iets over te zeggen.
Dat we meer open met elkaar in gesprek moeten, werd mij vrij snel duidelijk toen ik moeder werd en tegen van alles aanliep. Ik voelde me alleen in bepaalde zaken, maar merkte al gauw dat andere moeders hier ook tegenaan liepen. Dat is voor mij de drijfveer geweest om Zakenmama te starten. Een drijfveer vanuit positieve gesprekken. Maar de afgelopen tijd werd het me weer pijnlijk duidelijk dat er nog veel meer werk aan de winkel is. Momshaming gebeurt namelijk nog veel vaker dan we ons beseffen.
Lees ook: Moeder zijn en veel kritiek: waarom gebeurt momshaming?
Drie voorbeelden op een rij (binnen één maand)
Op 16 juni 2022 schreef Tessa Heinhuis een column voor Kek Mama over haar fulltime baan en dat ze daarnaast, ook in het weekend, wel eens een oppas inschakelt. Daardoor kan zij zo nu en dan tijd voor zichzelf pakken om op te laden. Er kwamen bijna 4.000 reacties op, waarvan de meeste negatief waren. Toen Tessa een vervolg schreef op LinkedIn kreeg ze wederom heel veel reacties (zowel bijval als momshaming). Ze zou een slechte moeder zijn, die alleen maar aan zichzelf denkt. Heftig!
Het deed me denken aan een andere column die veel negativiteit ontving. Namelijk die van chirurg Susanne van der Velde. Zij schreef een column voor vakblad Medisch Contact over de uitdaging van werk en opvang (in combinatie met de werktijden in het ziekenhuis). Deze ken ik persoonlijk maar al te goed omdat mijn man in de zorg werkt. Hij kan onze kids niet wegbrengen omdat zijn dienst begint op het moment dat de opvang opengaat. De opvang sluit ook weer voordat hij thuis is. Kortom, ik ben chef halen en brengen. Wij kunnen het zo regelen, maar er zijn veel ouders die in de zorg werken die dit niet kunnen. Dat het moet veranderen is duidelijk, dus dat is voer voor een ander artikel. Mijn mond viel echt open van de reacties die Susanne kreeg. Van haar eigen collega’s nota bene!
Eigen ervaring
En toen, niet veel later, ervaarde ik hetzelfde. Op TikTok ging een van mijn video’s viral omdat men mij een slechte moeder vond. In de video liet ik zien dat ik op een vrije dag een moment voor mezelf pakte terwijl de kids naar de opvang gingen. Grappig, herkenbaar, dacht ik. Maar ook ik kreeg te maken met kritiek van mensen die vonden dat ik een egoïst was. Een egoïst die maar beter geen kinderen had kunnen ‘nemen’.
@zakenmama Quality me-time is zo belangrijk! Je weet wat ze zeggen – happy mom, happy baby 🙂 Je hebt het verdiend! Tips om vaker, meer en beter te kunnen genieten van je welverdiende me-time? Je leest het in ons artikel ‘Ontspannen als moeder, hoe doe je dat nou écht?’. Met o.a. een hele fijne vijfvingeroefening voor momenten dat je geen rust kan vinden. Nu live op de site > @zakenmama #momlife #moeder #moedersvantiktok #moedersbelike #moederschap #werkendemama #workingmom ♬ Todays Gon Be a Good Day – Christian King
Wat drijft men om zo negatief te reageren?
Bij mij viel het nog enigszins mee en werd het gedeeltelijk door de community opgelost, maar bij Tessa en Susanne niet. Eén van de eerste dingen die in me opkwam was: wat drijft mensen ertoe om online lekker te bashen en een ander zo’n slecht gevoel te geven? Waar komt dat vandaan? In een notendop: “Een ander naar beneden halen geeft dan een gevoel van macht,” legt psycholoog Myrthe Groeneweg uit. “Online doet men dit sneller dan offline omdat zij online door anderen gesteund kunnen worden in hun gedrag/mening.”
En dat niet alleen, blijkbaar is werk en moederschap nog steeds een controversieel onderwerp. Myrthe vertelt: “Volgens de ‘spiral of silence’ zijn we als mens geneigd onze meningen over controversiële onderwerpen te delen wanneer we deze mening (onbewust) als populair categoriseren.”
Andersom werkt de theorie blijkbaar ook: “We zijn geneigd onze meningen niet openlijk te delen wanneer we deze mening (onbewust) als niet populair categoriseren.” Dat verklaart wellicht waarom we als werkende moeders niet graag onze kop boven het maaiveld uitsteken om eerlijke verhalen met elkaar te delen als het om werk en moederschap gaat. Blijkbaar voelen we nog steeds een bepaalde druk vanuit de maatschappij dat je als moeder mag werken, maar niet te veel.
Ongelijkheid wordt pijnlijk zichtbaar
Deze theorie en drie voorbeelden maken de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen weer pijnlijk zichtbaar. Anno 2022 hebben we nog een lange weg te gaan. Want waarom worden (fulltime) werkende moeders bestempeld als slechte moeders en kraait er geen haan naar als vaders fulltime werken?
Zoals Tessa Heinhuis zo mooi belicht: “Moeder zijn van Bodi en Daaf is de mooiste rol in mijn leven en ik geniet er elke dag van. Maar het is niet mijn enige rol. Ik ben ook nog psycholoog, schrijver, ondernemer, een beste vriendin van een boel vriendinnen en een collega, een zus, dochter, vrouw van en nog zoveel meer. Als een man zich niet hoeft te verantwoorden voor het leven dat hij leidt buiten zijn gezin om, waarom moeten moeders dat dan wel?”
En zo is het precies! Laten we hier alsjeblieft het gesprek over blijven aangaan.
Heb jij ervaring met momshaming? Laat het weten in de comments op ons Facebook-account of op ons Instagram-account.
Header beeld: Eve-fotografie