Als je werk en ouderschap wilt combineren, krijg je hoogstwaarschijnlijk te maken met (een vorm van) opvang voor je kind. Hoe een ieder dat oplost is per ouder verschillend. De meest bekende opties zijn het kinderdagverblijf en informele opvang zoals familie. Maar welke opties zijn er nou eigenlijk allemaal in Nederland, hoe vind je de opvang die bij jou past en hoe werkt het eigenlijk met vergoeding? Wij maken je in dit artikel wegwijs in het regelen van kinderopvang.
Welke vormen van kinderopvang zijn er?
De rijksoverheid onderscheidt vier verschillende vormen van kinderopvang. Voor kinderen die nog niet naar school gaan is er dagopvang, kinderen die naar de basisschool gaan kunnen terecht bij de buitenschoolse opvang (bso). Bij beide vormen opvang kun je denken aan een kinderdagverblijf of een gastouder. Ook is het mogelijk om samen met andere ouders een ouderparticipatiecrèche te runnen. Als de opvanglocatie staat geregistreerd in het Landelijk Register Kinderopvang (LRK) (locaties die voldoen aan de kwaliteitseisen van de Wet kinderopvang) heb je als ouder mogelijk recht op kinderopvangtoeslag. Verder in dit artikel vertellen we je hier meer over.
Heeft de basisschool van jouw kind geen continurooster? Dan kun je als ouder gebruik maken van tussenschoolse opvang (tso), oftewel het ‘overblijven’ tussen de middag. Sommige scholen schakelen hiervoor vrijwilligers in (vaak ouders), andere scholen besteden de tso uit aan een kinderopvangorganisatie. Scholen vragen ouders hierbij om een vrijwillige bijdrage. Voor tussenschoolse opvang krijg je geen kinderopvangtoeslag.
Tot slot is er nog de opvang door familie en vrienden, vaak opa en oma. Deze informele opvang is een enorme uitkomst voor ouders die geen plek vinden bij een kinderopvangorganisatie. Van alle EU-landen passen opa’s en oma’s in Nederland zelfs het meest op (bron: Eurostat). Het heeft dan ook veel voordelen: het is goedkoop, vertrouwd, vaak flexibel én het biedt volop quality time voor grootouders en kleinkind. Goede afspraken maken met je (schoon)ouders is echter wél een aanrader. Voor informele opvang heb je geen recht op toeslag, tenzij opa en oma officieel gastouder worden.
Lees ook: Kinderopvang: is dat nou goed of slecht voor je kind?
Hoe ver van tevoren moet je kinderopvang regelen?
Zelfs als kinderopvang nog onbekend terrein is voor jou, heb je het waarschijnlijk wel gehoord in de media: kinderdagverblijven en gastouders hebben het druk, héél druk. Terwijl je de opties van kinderopvang voorheen rustig kon verkennen in de loop van je zwangerschap, is het advies om je nu zo vroeg mogelijk in te schrijven bij een opvang naar keuze. Zeker op de meest gewilde opvangdagen – maandag, dinsdag en donderdag – hanteren veel opvanglocaties wachtlijsten. Broertjes en zusjes van al geplaatste kinderen krijgen vaak voorrang. En hoe zit dat met buitenschoolse opvang? Ook hier zitten de groepen bomvol en wordt er gewerkt met wachtlijsten. Schrijf je kind daarom zo vroeg mogelijk in. Bij buitenschoolse opvang kan dit vaak vanaf het tweede levensjaar (afhankelijk van de opvanglocatie), mits je de basisschool voor je kind hebt gekozen. Vaak werken bso’s samen met bepaalde scholen.
Dat een plekje op de opvang krijgen lastig is, neemt niet weg dat je als moeder een goed gevoel moet hebben bij de kinderopvang. Het is immers niets niks om je de zorg voor je kind over te dragen aan iemand anders. Ga daarom gerust langs bij kinderdagverblijven, bekijk de locatie, de speel- en slaapmogelijkheden en praat met de medewerkers. Geef jij de voorkeur aan een groep met kinderen van dezelfde leeftijd (een horizontale groep) of denk je dat jouw kind beter past in een groep met verschillende leeftijden (verticale groep)? Allemaal factoren die je mee kunt laten wegen. Of misschien kies je liever voor het kleinschalige van een gastouder, waar je vaak ook flexibelere afspraken mee kunt maken.
Lees ook: Ouders werken minder uren door wachtlijsten kinderopvang
Wat kost kinderopvang?
Kinderopvangorganisaties mogen zelf hun prijzen bepalen en hanteren hierbij in principe een uurtarief. Dit tarief is afhankelijk van de grootte van de kinderopvang, de locatie en hoeveel vraag er is naar kinderopvang. Over het algemeen zijn opvanglocaties in de Randstad duurder dan elders in het land, en zijn grote kinderopvangorganisaties duurder dan kleine organisaties.
Wat je als ouder kwijt bent aan kinderopvang hangt niet alleen af van het uurtarief van de opvang, maar ook van je inkomen en het deel dat de overheid vergoedt. Hoe hoger je inkomen ligt, hoe minder de overheid jouw kosten voor kinderopvang compenseert. Daarnaast betaal je vaak minder opvangkosten voor een tweede en volgend kind, omdat de kinderopvangtoeslag dan hoger is.
Hoeveel vergoeding krijg je voor kinderopvang?
De overheid vergoedt een deel van de kosten voor kinderopvang, met uitzondering van tussenschoolse opvang en informele opvang door familie. De hoogte van de kinderopvangtoeslag hangt af van verschillende zaken, zoals het gezamenlijke gezinsinkomen, het aantal kinderen dat naar de opvang gaat, de maandelijkse opvanguren per kind, de uurprijs van de opvang en de leeftijd van de kinderen. Je hebt in principe alleen recht op kinderopvangtoeslag als jij én je partner werken. Er zijn wel enkele situaties waarbij een uitzondering wordt gemaakt, zoals het volgen van een erkende studie of een langdurige ziekte.
Bij het aantal te compenseren uren hanteert de overheid een maximum: per kind krijg je maximaal 230 uur kinderopvang vergoed per kind, per maand. De overheid baseert de kinderopvangtoeslag op een maximaal uurtarief, de maximale uurprijs. Als het uurtarief van de opvang hoger ligt dan de maximale uurprijzen, wordt dit deel niet meegerekend bij de vergoeding. Een voorbeeld: de maximale uurprijs van dagopvang bij een kinderdagverblijf ligt in 2024 op €10,25. Als jij €11,50 per uur betaalt voor jouw kinderopvang, moet je het verschil van €1,25 helemaal zelf betalen. Maar van die €10,25 krijg jij, afhankelijk van je inkomen, tussen de 33,33% en 96% vergoed. Voor buitenschoolse opvang bij een kinderdagverblijf bedraagt de maximale uurprijs €9,12 in 2024, voor dagopvang of buitenschoolse opvang bij een gastouder is het bedrag €7,53.
Wil je meer weten over hoe je jouw kinderopvangtoeslag berekent? Dat lees je hier: Hoe bereken je kinderopvangtoeslag? – Zakenmama
Vergoeding kinderopvang 2025
De plannen voor een bijna gratis kinderopvang in 2025 zijn gewijzigd naar bijna gratis kinderopvang in 2027. Dit gaan ze stapsgewijs invoeren. Voor komend jaar heeft het kabinet 429 miljoen euro extra uitgetrokken om de kinderopvangtoeslag te verhogen. Veel werkende ouders zijn komend jaar dus – als het goed is – voordeliger uit als het gaat om kinderopvang. Niet perse in het maximale uurtarief, maar wel in het percentage wat er vergoed gaat worden. Gezinnen met inkomens tussen €29.400 en € 159.200 krijgen een groter deel van hun kosten voor de opvang vergoed.
Als voorbeeld geeft de Rijksoverheid nu een gezin met één kind op de opvang en een gezamenlijk inkomen van €45.000 krijgt in 2024 87,3% van de kosten tot de maximum uurprijs terug. Komend jaar gaat dat percentage omhoog naar 96%. Weten hoe het zit voor jou? Je vindt het gehele overzicht hier.
Staatssecretaris Jurgen Nobel: “Goede, toegankelijke kinderopvang maakt het makkelijker om werk en gezin te combineren. Daarom maken we de kinderopvang volgend jaar goedkoper voor een groot deel van de werkende ouders. Zo groeien we in stappen toe naar een nieuw, eenvoudiger financieringsstelsel met bijna gratis kinderopvang.”
Lees ook: Kinderopvang in 2025: ouders goedkoper uit
Kinderopvang 2025 dit krijg je terug
De maximale uurtarieven per soort kinderopvang soort zijn in 2025 alsvolgt:
Kinderdagverblijf: €10,71
Buitenschoolse opvang: €9,52
Gastouderopvang: €8,10
Kinderopvangorganisaties en gastouders zijn vrij om hun eigen uurtarief te bepalen. Hoeveel je er op vooruit gaat is dus momenteel nog lastig te zeggen. Wel is er goede hoop dat het voor veel gezinnen volgend jaar dus voordeliger wordt doordat het percentage wat je terugkrijgt omhoog gaat.
Zakenmama houdt jou op de hoogte van de ontwikkelingen. Maak je je zorgen om de hoge kosten of heb je moeite om een plek te vinden voor kinderopvang? Zoek hulp in je eigen omgeving en deel je zorgen met de mensen om je heen. En weet dat je er niet alleen voor staat: de community van Zakenmama is er voor jou.
Bron: Rijksoverheid
