Het is een bijzondere, nieuwe, prachtige maar ook intense tijd: je bevallingsverlof. Terwijl je herstelt, probeer je zoveel mogelijk te genieten van je pasgeboren baby en neem je alles in je op. Aan werk denk je even niet, want je hebt wel iets anders aan je hoofd! Voor je het weet staat die eerste werkdag na de bevalling alweer om de hoek. Wanneer begin je over het algemeen weer met werken? En wat kun je verwachten van werken na je zwangerschapsverlof?
Duur van het zwangerschaps- en bevallingsverlof
Als je in loondienst werkt, zul je ongetwijfeld afspraken hebben gemaakt met je werkgever over het verloop van je zwangerschaps- en bevallingsverlof. Hoe lang je precies met verlof gaat en wanneer je begint met werken, hangt dus af van jullie regeling. Je kunt ervoor kiezen om het bevallingsverlof (minimaal tien weken lang na de geboorte) helemaal op te nemen. Wil je na een paar weken deels of compleet aan het werk? Dan kun je het resterende verlof later opnemen. Soms is er sprake van een langer bevallingsverlof, waarbij je dus meer dan tien weken verlof opneemt. Dit is bijvoorbeeld het geval als je baby na de geboorte in het ziekenhuis is komen te liggen of omdat je later dan je uitgerekende datum bent bevallen.
Het is ook afhankelijk van de duur van je zwangerschapsverlof. Je mag zes weken voordat je bent uitgerekend met zwangerschapsverlof. Niet iedereen stopt dan met werken. Ben je vijf weken voor de bevallingsdatum gestopt? Dan mag je die week bij je bevallingsverlof optellen. (bron: FNV).
Werken na bevallingsverlof: wat zijn je rechten?
Een bevalling vraagt veel van je lichaam en daar houdt de wet gelukkig rekening mee. Zo heb je tot een halfjaar na de bevalling recht op extra pauzes, regelmatige werk- en rusttijden en werk je maximaal tien uur per shift. Ook hoef je niet direct nachtdiensten te draaien en is het de bedoeling dat fysieke belasting (dragen, duwen, tillen en trekken) langzaamaan wordt opgebouwd. Er moet een afsluitbare ruimte zijn waar je kunt rusten en je hebt recht op kolfuren. Tot je baby negen maanden oud is, mag je een kwart van je werktijd besteden aan het voeden van je baby. Dit wordt gewoon doorbetaald. Ook moet er een geschikte ruimte aanwezig zijn om te kolven. Lees hier meer over je rechten omtrent kolven en borstvoeding op het werk.
Tenslotte bestaat ook nog het ouderschapsverlof. Werk je in dienst van een werkgever en heb je hier recht op? Dan krijg je volgens de Rijksoverheid maximaal 26 keer het aantal uren dat je wekelijks werkt aan ouderschapsverlof. Hier heb je recht op voor elk kind en je mag het voor meerdere kinderen opnemen. Beide ouders mogen hier gebruik van maken en je kunt het verlof opnemen tot je kind acht jaar oud is. Ben je bevallen van een meerling? Dan heb je recht op dubbel ouderschapsverlof. Je mag het verlof tevens opnemen voor een pleegkind, adoptiekind of stiefkind dat officieel bij jullie woont (bron: Rijksoverheid).
Wat kun je na je verlof verwachten?
Het werk oppakken na de bevalling kan zowel heel rewarding als erg pittig zijn. De ene moeder heeft er heel veel zin in, terwijl de ander nog niet klaar is om te werken na de bevalling. Beide perspectieven zijn hartstikke oké. En heel eerlijk: er is geen one size fits all voorbeeld als het gaat om werken na je zwangerschapsverlof. Het verschilt per persoon, en dat maakt het des te belangrijker om goed op jezelf te letten en jezelf af te vragen wat je wilt.
Keek je er enorm naar uit en geniet je van het werken? Dat is alleen maar fijn! Trek je niets aan van eventuele opmerkingen. Niet iedereen vindt het oké om parttime of fulltime te werken als je een kind hebt gekregen en die mening gaat regelmatig gepaard met ongevraagde opmerkingen. Natuurlijk kan het ook zo zijn dat je omgeving hartstikke blij voor je is en aanmoedigt – en daar hopen we natuurlijk op. Zolang je maar doet waar jij je goed bij voelt. Behoefte aan een cheerleader? Wij zijn er voor je!
Transitie van verlof naar werk
Het leven met een pasgeboren baby gaat gepaard met allerlei veranderingen in je leven. Die transitie van verlof naar werk is niet altijd even makkelijk en een goede voorbereiding kan daarbij helpen. Natuurlijk kun je niet altijd anticiperen hoe de dagen verlopen, maar door zoveel mogelijk klaar te leggen, bespaar je jezelf al wat minuten stress in de ochtend. Vroeg opstaan na een gebroken nacht vereist enige discipline. Je drukt liever nog een paar keer op die snooze-knop, maar het levert je veel meer op als je iets eerder opstaat. Gun jezelf genoeg tijd om in rust je koffie te drinken en jezelf klaar te maken. Dat zal misschien niet altijd lukken, maar het is het proberen waard.
Houd rekening met je terugkomst in je werktijden en je taken. Als je je kind ‘s ochtends naar de opvang moet brengen, kan het prettig zijn om iets te schuiven in je werktijden, mits dat mogelijk is. Daarnaast neemt het kolven of voeden tijd in beslag. Daar heb je recht op, maar houd daar rekening mee in je werkbelasting. Overleg met je werkgever en collega’s waarin geschoven kan worden en welke collega’s taken van je over kunnen nemen. Wees hierin open en duidelijk, zodat iedereen weet waar hij of zij aan toe is.
De gebroken nachten kunnen je al gauw opbreken. Je hebt recht op een rustruimte na de bevalling, dus maak daar gebruik van. Een powernap of überhaupt even nietsdoen kan veel goed doen.
Lees ook: 7 oppeppers om te werken na een gebroken nacht
Meteen terug aan het werk of langer verlof
Kom je er tijdens het werken achter dat het toch niet goed voelt? Wil je minder werken of even helemaal stoppen? Ook dat is helemaal prima. Het is financieel gezien niet voor iedereen weggelegd, maar als het kan, waarom zou je het dan niet doen?
Sommige moeders vinden het heerlijk om weer te werken. Het werk maakt deel uit van hen, ze kunnen even hun gedachten op iets anders richten en door het contact met collega’s fleuren ze helemaal op. Ze kijken ernaar uit om het werk op te pakken en iets anders te doen dan kolven, boertjes laten en luiers verschonen.
Wellicht moet je eerst je draai zien te vinden en zijn er enkele aanpassingen nodig in je werk of je mindset om aan het nieuwe leven te wennen. Gun jezelf de tijd om het uit te vogelen. Alle puzzelstukjes vallen vanzelf wel weer op hun plaats. Vergeet niet dat je net een heel leven hebt gecreëerd, dat je net maanden thuis hebt gezeten en nu alles weer op moet zien te pakken. Niet alleen is je leven veranderd, maar jij bent ook veranderd. Dat kost tijd.
Daaruit kan ook blijken dat je er misschien nog helemaal niet klaar voor bent. Zit je met een knoop in je maag de dagen af te tellen? Of ben je net begonnen en ga je er emotioneel aan onderdoor, bijvoorbeeld door schuldgevoelens, verdriet of heimwee? Dat kan overgaan, maar het kan ook een signaal zijn. Luister altijd goed naar je lichaam en durf toe te geven aan wat je voelt. Of je nou na enkele weken alweer fulltime aan het werk bent of een jaar verlof opneemt: mama zijn is niet niks, en we proberen het allemaal op onze eigen manier te doen. Weet dat je er niet alleen voor staat en dat je niet de enige bent die dit voelt.
Lees ook: 5x de grootste struggles in de combinatie werk en ouderschap
Beeld: © Laura Garcia via Pexels